Shakespeare zei: ‘Ik speel in mijn leven vele rollen, maar geen enkele raakt de kern’. Het is zelfs zo dat we door het spelen van rollen verder van onze kern en essentie afraken en ervan vervreemden en ons ware Zelf niet meer kennen.
Een rol die bij velen van ons favoriet is is de rol van het ‘Geïdealiseerde zelf’, dat is een mooi opgepoetst ik dat alleen maar goed en prima is, het lijkt te helpen maar door te kiezen voor het geïdealiseerde zelf raken we nog verder verwijderd van ons reële zelf en kunnen dat dan nog minder uitstaan, waardoor we ons ware zelf afwijzen…Shakespeare wees er al op dat we toneelspelers zijn op het toneel van het leven.
John Bradshaw zei: ‘Als we onze rollen spelen raakt ons authentieke zelf meer en meer onbewust, door de jaren heen raken we verslaafd aan onze rollen’. En dan controleren onze rollen ons doen en laten en kunnen we niet tegen kritiek want dat is een bedreiging voor ons geïdealiseerde zelfbeeld, dus van ons valse, onechte ik dat koste wat kost in stand moet worden gehouden. We horen dan liever leugens die ons bevestigen dan de waarheid die ons zelfbeeld verstoort.
Onder onze superrollen zit vaak een angstig, schuldbeladen en eenzaam kind dat we geen aandacht geven en zelfs ontkennen, waarmee we een belangrijk en essentieel deel van onszelf afwijzen wat een daad van geweld naar onszelf is.
Je rollen kunnen ook gezien worden als subpersonen, die onderling met elkaar overhoop liggen en vechten om de controle over je te hebben. Een rol spelen is niet erg, zolang je beseft dat het maar een rol is en je je er niet mee identificeert en het los kunt laten, dan controleer jij je rol in plaats van andersom
80% van de Nederlanders denkt over een bovengemiddelde intelligentie te beschikken. Freud zei: ‘We zijn slechter dan we denken, maar beter dan we weten!’…Ware woorden.
80% van de geestelijke hulpverleners voel zich superieur en speciaal over rollen gesproken en de controle die een vals, onecht, opgeblazen zelf kan uitoefenen..
In de Bijbel staat: ‘Maak van Mij geen beeld’, en we doen niet anders dan van elkaar een beeld maken elkaar in een rol duwen waardoor we de ander niet echt zien. Nietzsche zei: ‘Niets word je zozeer kwalijk genomen dan dat men zijn beeld ten aanzien van jou moet veranderen’. Na mijn crisis kwam ik terug op mijn werk en zei een collega: ‘Zo Henny alweer de oude?’, hij wilde mij weer zien in de oude rol, ik zei: ‘Nee ik ben de nieuwe de oude is geweest’, Hij begreep er niets van en liep schouderophalend weg.
Een vrouw klaagde over het feit dat niemand haar echt kende en niemand haar begreep, ze wist niet dat ze dat aan zichzelf te wijten had door de vele rollen die ze speelde leerden de mensen alleen haar rollen kennen en niet haar ware zelf waar ze van was vervreemd en die leegte voelde ze en verweet ze de ander….
Door het spelen van rollen vereenzaam je en kom je niet tot intimiteit, niet tot echt contact van kern tot kern, ziel tot ziel, hart tot hart, dring je niet door tot de essentie van jezelf en de ander, je laat je dan controleren door een kunstmatige persoonlikheid, een nep-persoonlijkheid, een vals/onecht zelf dat ervoor moet zorgen dat je erkend wordt en aanvaard wordt.
Veel mensen blijven in hun rollen volharden door te zeggen: ‘Ik ben nu eenmaal zo’ of ‘Ik kan er niks aan doen’ of ‘Het is zoals het is’. Daarmee zetten ze alles vast in een star, rigide patroon waar het leven dynamisch is en dus mis je dan het echte leven…
Bron: Boek ‘Controleren & gecontroleerd worden’ – Henny Bos (verschijnt medio 2015 bij uitgeverij Boekenbent)