Berichten

Je hoeft geen slachtoffer te zijn!

Onderzocht is dat de meeste mensen 95% van hun tijd aan drama besteden en 5% aan essentie, dramaqueens en dramakings zijn we dus en onbewust slachtoffer van de vuilnis die we naar binnen halen en die er dus ook weer uitkomt.

Geïnspireerd door een Engelstalig artikel van Melody Beattie stel ik dat slachtoffer zijn of je slachtoffer voelen heel vaak een illusie is en niet je realiteit, het is een leugen die je aan jezelf vertelt, het is domheid waar Einstein het ook over heeft

einstein

Je zelfbeeld kan bestaan uit een gevoel het leven niet aan te kunnen, niet in de hand te hebben en er dus het slachtoffer van te zijn. Gevoelens van hopeloosheid en hulpeloosheid die ons onderbewuste programmeren, dat ervoor zorgt dat je gedachten aan slachtofferschap een selffulfilling prophecy worden. Je gedachten zijn namelijk scheppende krachten en materialiseren zich

Het kan zo’n gewoonte zijn om je slachtoffer te voelen zelfs als jou goede dingen overkomen je negatief reageert, bijvoorbeeld:

-Een nieuwe auto en jij zegt dat hij wel te duur was en veel onderhoud vraagt en veel benzine verbruikt

-Je kunt en mag boodschappen doen en je zegt dat jij de klos bent dat je dat moet doen in plaats van de geluksvogel en gezegende

-Een vrouw had een mooi, royaal huis en klaagde erover dat het veel werk was om dat opgeruimd en schoon te houden

-Aandacht zien als een inbreuk in je privacy in plaats van als een vorm van liefde

-Het bouwen van schuilkelders bij veel wind, zie het tegeltje;

tegeltje wind

We kunnen in alle mogelijkheden de moeilijkheden blijven zien en in een negatieve energie blijven hangen

Je hebt dan het Popeye-moment nodig, dat is het moment waarop Popeye genoeg heeft van de ellende en zijn spinazie tot zich neemt en tot actie overgaat. Of het moet eerst nog erger worden, dan moeten we eerst de bodem raken om tot verandering te komen

pijn groter

We mogen leren om onze grenzen vast te stellen en te bewaken, nee te leren zeggen en boos durven worden om onze woorden kracht bij te zetten

We mogen leren assertiever te worden, het zijn aspecten die allemaal al in ons zitten, alleen voor ons verborgen zijn, vaak hebben we een therapeut of coach nodig om het naar boven te halen en ons bewust te maken van ons ware zelf, verandering zal noodzakelijk zijn, dat zegt Darwin ook:

darwin

Claim de verantwoordelijkheid voor je leven en geluk, claim je kracht, spreek je behoeften uit en vervul ze, weet wat je wilt en niet wilt, accepteer niet langer het onacceptabele, laat je door niemand domineren, want dat is geen liefde, maar een daad van geweld jegens jou

Zeg niet dat je het niet kunt, want daarmee programmeer je jezelf weer. Ford zei: ‘Zij die zeggen niet te kunnen en zij die zeggen wel te kunnen hebben allebei gelijk!’

Om zich geen slachtoffer te voelen gaan veel mensen overcompenseren en worde een ‘nobele’ helper (die voor zijn welzijn afhankelijk is van de slachtoffers) of een aanklager die zijn gedachten en gevoelens laat bepalen door degeen die hij aanklaagt of dat wat hij aanklaagt

Dus zowel de aanklager als de hellper zijn ook slachtoffer verdringen dat allleen. (zie mijn boek De Dramadriehoek, waarin de rollen uitgebreid worden beschreven).

Ga weg uit de dramadriehoek en ga naar de liefdesdriehoek en ontwikkel je meesterschap. De ware meester is de meesterlijke leerling. Ik coach je graag naar meesterschap en levenskunst

Om uit de slachtofferrol te stappen moet je bereid zijn te veranderen, Shakespeare zei: ‘De bereidheid is alles’

boeddha change

We zijn vaak bang voor verandering, voor het onbekende, waar alleen het bekende ons angstig zou kunnen maken. De weerstand is inderdaad het meest pijnlijk en ellendig omdat je daarmee de neurose in stand houdt en rigide, star wordt en dan meer dood dan levend bent, een zombie, levende dode

Waar kun je het slachtoffer van zijn:

-narcisten

-bedriegers en leugenaars

-oplichters

-indoctrinatie

-conditioneringen uit je jeugd

-dictatoriaal gedrag

-backstabbers

-neuroten

-stress

-obsessief-compulsief gedrag

-vastzitten in je hoofd, niet voelen (You have to feel to heal!)

-slachtoffers

-neurotische helpers, help-a-holics

-aanklagers

-fundamentalisten, fanatici

-bureaucraten

-etc.

Samenvattend: Hoe bevrijden we ons uit de slachtofferrol:

-door ons bewust te worden dat we spirituele wezens zijn met een menselijke ervaring in plaats van mensen met een spirituele ervaring

-dat we naar het evenbeeld van God zijn geschapen en dus goden zijn

-door de verantwoordelijkheid te nemen over je leven en welzijn en geluk

-door assertief te zijn en grenzen te stellen en te bewaken

-door minder aandacht te geven aan drama en meer aan essentie

-loslaten van oude patronen om plaats te maken voor het gezonde nieuwe gedachyten en gevoelens

complaints

Bron: Boek Verrijkende Inzichten – Henny Bos, verschijnt juni 2016 bij Uitgeverij Boekenbent (voorintekenprijs is 20 euro in plaats van 25 euro, dus 20% korting!)

Regrediëren

Regrediëren betekent dat we terugkeren naar een vroegere ontwikkelingsfase uit ons leven en dat doen de spelers in de dramadriehoek voortdurend.

Ze worden weer het veeleisende kind(aanklager) of de geïnternaliseerde terechtwijzende ouder(aanklager) of de geïnternaliseerde zorgende ouder(redder/helper) of het misbruikte of verontachtzame kind(slachtoffer).

Jeru Kaball schreef in zijn Clarity Process al over het feit dat we allemaal in essentie nog zijn als het 5 jarige kind en dat onze essentie zich niet verder heeft ontwikkeld en daar zit veel in. We ontwikkelen vaak alleen maar onze persoonlijkheid zonder veel aandacht aan onze essentie te besteden. Gurdjieff wees er ook al op dat we te weinig aan onze essentie werken en met hem vele wijzen

We luisteren niet naar de wijzen en denken het zelf beter te weten. Bruno Groening zei: ‘Hij die de raad van de wijzen in de wind slaat is niet meer te helpen’. Zo iemand blijft hangen of schiet terug in een vroegere ontwikkelingsfasen en regredieert dus.

Als we beledigd worden of onheus bejegend triggert dat vaak onze oude pijn uit het verleden en reageren we op basis van die oude pijn in plaats een respons te geven vanuit ons volwassen zelf.

In de reactie op de ander is er vaak sprake van overdracht en verplaatsing. We behandelen dan de onschuldige ander alsof hij het is die ons wat aangedaan heeft, terwijl het in net verleden door een ander gebeurde dat is weer regrediëren.  Het komt vrij veel voor en de meesten van ons kennen niet eens het woord het komt zelfs niet eens voor in mijn dikke Van Dale!.

We mogen ons innerlijke kind koesteren, maar hoeven niet kinderachtig te worden en als een kind te reageren nu we volwassen zijn. Als we volwassen reageren stappen we daarmee automatisch uit de dramadriehoek, want daar doet de volwassene niet aan mee.

Amerikanen hebben het over re-enactment ofwel het opnieuw uitspelen van oude onverwerkte jeugdtrauma’s die we verdrongen hebben. Dat gebeurt net zo lang totdat we inzien wat er aan de hand is. Freud had het over de herhalingsdwang en de Fransen zeggen: ‘L’histoire se repète’.

Tijdens regressietherapie keren we bewust terug naar onze jeugd om je alsnog bewust te worden van je jeugdtrauma’s en ze nu te verwerken en transformeren.

Als we niks doen lopen we weg van de oude pijn uit onze jeugd en verdringen we dat naar het onderbewuste dat 9x sterker is dan het bewuste en dus ons gedrag vaak bepaalt met alle nare gevolgen van dien.

Verwerk en transformeer dus je jeugdtrauma’s in plaats van ze in de dramadriehoek uit te spelen, schakel eventueel een counselor, coach of therapeut in, maar doe wat kan ik aanbevelen.

Bron: Boek ‘De Dramadriehoek’ – Henny Bos (verschijnt medio 2013)

Macht en manipulatie

In de dramadriehoek spelen macht en manipulatie een grote rol. Nietzsche had het al over ‘Der Wille zur Macht’ dat het ego kenmerkt. Het ego dat de hoofdrol wil spelen en speelt in de dramadriehoek. Het ego manipuleert om zijn zin door te drijven en gelijk te willen hebben. Machiavelli zei: ‘Het doel heiligt de middelen’ en dat credo wordt gehanteerd in de driehoek.

George Simon Jr. -Ph.D. schreef het mooie boek ‘In sheep’s clothing – understanding en dealing with manipulative people’ George scoort punten als hij zegt dat de wolven zich hullen in schaapskleren en zich onschuldig voordoen. Ze zijn vaak welbespraakt, charmant en kunnen met vleiende woorden je precies daar krijgen waar ze je hebben willen. Ze kunnen je zonder dat je dat in de gaten hebt naar beneden halen en dwarsbomen. Als je dat niet weet kan je dat kwetsen en beschadigen. Alles waarvan je niet bewust bent kan je kwetsen en daar kun je de slaaf en het slachtoffer van worden.

De aanklager manipuleert door zijn gedrag en woorden om zelf de macht te hebben. De redder voelt zich diep van binnen niks waard en wil graag de macht over het slachtoffer om zich toch nog wat waard te voelen. Het slachtoffer manipuleert door zielig te doen, te huilen en zijn hulpeloosheid waarmee hij de redder opzadelt met schuldgevoelens om toch maar te helpen. Hij zorgt ervoor dat de redder zich schuldig voelt als hij het slachtoffer niet helpt en zo grijpt het slachtoffer naar de macht.

Als het even kan zorgt het slachtoffer er ook nog voor dat de redder zich een slecht mens gaat voelen als hij het slachtoffer niet helpt met zijn ellende, die hij zelf steeds veroorzaakt en die hij een ander laat opruimen. Goethe zei: ‘Het ergste dat een mens kan overkomen is dat hij zich slecht over zichzelf gaat voelen’

Als de redder merkt dat de aanklager het slachtoffer op zijn nummer zet zal de redder de aanklager aanklagen en zo zelf ook een aanklager worden en als dat niet helpt vervolgens een slachtoffer. En zo gaat de cirkel eindeloos door.

Alleen hij die zich machteloos voelt wil de macht, we willen vaak dat wat we niet hebben in plaats van blij te zijn en dankbaar met/voor wat we hebben.

In de dramadriehoek gaat het over macht over de ander in plaats van de macht tot iets en over jezelf.

We spelen in de dramadriehoek spelletjes met elkaar. De aanklager speelt graag het spel ‘Nu-Heb-Ik-Je-Ellendeling’, de redder het spel ‘Kijk-Eens-Hoe-Goed.Ik-Ben’ en het slachtoffer het spel ‘Arme-Ik’ en ‘Kijk-Eens-Wat-Je-Mij-Hebt-Laten-Doen’., dit zijn enkele van de vele spelletjes die we spelen.

Eric Berne schreef het boek ‘Games people play’ slecht vertaald in het Nederlands met ‘Mens erger je niet’, het is een aan te bevelen boek om je bewust te worden van de spelletjes die je speelt en je daarvan los te maken en echt en authentiek te worden.

Bron: Boek ‘De Dramadriehoek’ – Henny Bos (verschijnt medio 2013)

Van aanklager/vervolger naar agressor

Als ik het kernkwadrant moet maken voor de aanklager/vervolger ziet dat het er alsvolgt uit:

Het kunnen ontdekken van fouten en kritiek leveren kunnen kwaliteiten zijn maar als je dat gaat overdrijven dan wordt het agressie en kan het tot misbruik leiden, de uitdaging is dan om liefdevol te worden en de ander te aanvaarden, als je dat weer overdrijft wordt je de people pleaser die alles goed vindt en dat is dan de allergie van de aanklager/vervolger daar kan hij niet tegen.

Codependent gedrag waar niks aan wordt gedaan verergert zich, waardoor de aanklager snel een agressor kan worden. De aanklager vindt zichzelf oké en de ander niet dus hij mag die ander straffen en een lesje leren, criminelen denken ook vaak in termen van ik ben oké de ander is niet oké en mag ik dus wel mishandelen of doden.

De agressor schendt de grenzen van de ander en heeft geen respect voor de waarden en normen van de ander en dringt z’n eigen waarden aan de ander op.

De agressor kan z’n woede niet op een constructieve manier uiten en reageert z’n woede af op de ander vaak met fysiek geweld dat hij rechtvaardigt.

De agressor geeft de ander altijd de schuld, als hij een vrouw verkracht dan was dat haar schuld omdat ze het uitlokte, ze vroeg erom zegt hij dan en haalt z’n gelijk en rechtvaardigt z’n gedrag.

De agressor heeft geen zelfreflectie en projecteert zijn schaduwkanten op de ander die hij daarvoor straft. Rumi zei: ‘Hij die zijn eigen gebreken niet erkent is zijn eigen vijand’ en dat is de agressor, die zijn vijandschap botviert op z’n slachtoffers.

Ik ben ook wel eens een aanklager/vervolger, vooral als ik het spel ‘Nu-heb-ik-je-ellending’ weer eens speel. Ik besef echter nu dat ik dan in een dramadriehoekrol zit en stap er dan snel weer uit om het niet tot fysiek geweld of misbruik te laten komen. Ik mag aan geweldloze communicatie denken en m’n woede zien als een signaal van onvervulde behoeften en mijn behoeften onder de aandacht brengen, al weet ik ook dat woede soms noodzakelijk is om je grenzen ferm aan te geven en niet te laten schenden.

Bij een vriend ontmoette ik een man die ik Klaas zal noemen, hij wees m’n vriend op zijn fouten en toonde zich een aanklager/vervolger. Hij noemde zichzelf paranormaal en dacht dat hij een meester was die de anderen moest vertellen wat ze moesten denken, voelen en doen. Ik wees Klaas erop dat hij van mijn vriend veel kon leren over fijngevoeligheid, want dat miste ik bij deze lompe nogal onbehouwen man, Hij haalde minachtend z’n neus op voor m’n suggestie, hij wat leren van zijn slachtoffer was ondenkbaar voor hem. Klaas werd ook de agressor, van mijn vriend hoorde ik dat hij was opgepakt wegens aanranding van jonge meisjes tijden zijn sessies met die meisjes, hij zit nu een gevangenisstraf uit die hij wellicht zelf volkomen onterecht vindt.

We kennen allemaal wel de voetbalhooligans die de tegenpartij aanklagen en vervolgens doorschieten naar agressie en elkaar te lijf gaan met kettingen en honkbalknuppels om hun woede af te reageren, het is dus angst waar deze mensen zich door laten laten leiden en volkomen onbewustheid en domheid. De Roos van Leary geeft al duidelijk aan dat tegen, tegenstand oproept en dat samen samenwerking uitlokt, je veroorzaakt vele reacties zelf.

De agressor is zich niet bewust van z’n agressie, woede en angst en daarom zijn die aspecten de baas over hem. Je bent alleen de baas over de dingen die je kent en waar je je bewust van bent, besef van hebt. Je kunt geen meesterschap krijgen over dingen die je ontkent en niet kent…..

Rollen in de TA en dramadriehoek

WELKE ROLLEN SPELEN WIJ T.O.V. ONZE PARTNER?

Uit de Transactionele analyse(TA) kennen we de rollen Ouder, Volwassene en Kind, de rollen zitten alsvolgt in elkaar:

 

OUDER: Als je je gedraagt zoals je ouders/verzorgers deden.

VOLWASSEN: Als je je gedraagt, denkt en voelt op een manier die past bij de realiteit van het heden en de persoon die je NU bent, overeenkomstig met de mogelijkheden die je NU hebt. (Dit heeft overigens niets te maken met volwassen zijn: een kind van 6 kan ook de volwassen rol aannemen).

KIND: Als je je gedraagt, denkt en voelt als toen je kind was.

Meestal wisselen we veelvuldig van rol, maar er zijn ook mensen die voornamelijk één bepaalde rol spelen en/of een andere rol uitsluiten.

Als A in de rol van ouder zit en zich richt op het kind in B, kan B niet als volwassene naar de volwassene van A reageren, maar moet zich of als kind of als ouder opstellen om in contact te komen en rapport te maken.

DE BEVESTIGENDE EN DE ONDERMIJNENDE KANT VAN DE ROLLEN:

OUDER: VOEDEND: zorgen, be- & aanmoedigen, oog hebben voor de ander. KRITISCH: verbieden, betuttelen, gebieden, controleren, overstelpen, afkraken, negeren, kleineren, beleren. GRENZEN: overschrijd de grenzen van anderen nogal eens

VOLWASSEN: POSITIEF: informatie opnemen, de situatie accepteren, logisch denken, plannen, realistisch in het nu, empatisch, liefdevol. NEGATIEF: berekenen, onbetrokken, afstandelijk, afhoudend. GRENZEN: gezonde grenzen die open en dicht kunnen als dat nodig is, flexibel en dynamisch

KIND: VRIJ: impulsief, spontaan, creatief, lerende capaciteit. NEGATIEF: eisend, egocentrisch, kinderachtig. GEHOORZAAM of REBELS: volgzaam/aangepast of tegendraads (= net zo aangepast!).. GRENZEN: kent z’n grenzen niet

DE DRAMA-DRIEHOEK: MACHT & MANIPULATIE.

(reacties vanuit de rollen OUDER & KIND. De volwassen-rol doet hier niet aan mee).

AANKLAGER:

Beschouwt de ander als minderwaardig en niet okay.

Kleineert de ander.

Is beschuldigend

Maakt verwijten.

Is kwaad zonder positieve wens tot verandering.

Schendt de grenzen van de ander

De Aanklager zegt & denkt & voelt bijvoorbeeld:

“Nu heb ik je…”

“Je doet het helemaal fout.

“Als jij/de wereld anders was…”

“Ik heb je gewaarschuwd….”

“Als je niet doet wat ik zeg….”

“Aan jou heb ik ook niets…”

“Je bent een slechte partner/echtgenoot/vader….”

“Ik wil mijn gram halen…”

“Jij hebt mij vanalles aangedaan”

 

REDDER:

Beschouwt de ander als minderwaardig en niet okay.

Reageert door hulp aan te bieden vanuit een superieure positie.

Ziet de ander als hulpeloos.

Geeft zichzelf het recht/de plicht te helpen (zelfs zonder dat de ander zichzelf helpt).

Biedt hulp die afhankelijk houdt/maakt.

Overschat zichzelf en onderschat de ander.

Schendt de grenzen van de ander

 

De Redder zegt & denkt & voelt bijvoorbeeld:

“Ik probeer je alleen maar te helpen”

“Waarom doe je niet…”

“Wat moet je zonder mij…”

“Het is in je eigen belang”

“Laat mij het maar doen”

 

SLACHTOFFER:

Beschouwt zichzelf als minderwaardig en niet okay.

Klaagt zonder verantwoordelijkheid te nemen.

Houdt/maakt zich onnodig afhankelijk.

Onderschat zichzelf en overschat de ander.

Laat z’n grenzen schenden

 

Het Slachtoffer zegt & denkt & voelt bijvoorbeeld:

“Ik weet het niet / kan het niet / snap het niet….”

“Het is zo moeilijk…”

“Arme ik…”

“Ja maar….”

“Schop & sla & scheld maar, ik verdien het…”

“Jij weet het vast allemaal beter dan ik”

“Je zit me altijd zo op mijn nek”

“Je zeurt altijd zo”

“Ik kan het ook nooit goed doen”

“Het ligt allemaal aan mij”

 

Slachtoffers

Je voelt je slachtoffer van alles om je heen. Je spreekt vaak in termen van ‘ja maar’, ‘ik ben nou eenmaal zo’,’ ik heb het nou eenmaal druk’, ‘ik kan er toch ook niets aan doen’ , ‘het komt door de kredietcrisis/de overheid/de ander’,etc. Kortom: slachtoffers klagen graag en voelen zich vaak minder dan anderen. Ze voelen zich ook vaak wrokkig omdat hun aanpassingsgedrag niet het resultaat oplevert dat ze graag zouden zien, ze cijferen zichzelf weg in de hoop daarvoor beloond te worden en dat lukt niet en dat leidt tot wrok en woede

Aanklagers

Je valt een ander graag verbaal aan met woorden en zinnen als; ‘wat ben je toch vergeetachtig’, ‘aan jou heb ik ook niets’, ‘ik irriteer me enorm aan jou’, ‘kun je niet eens stoppen met dat gezeur’ etc. Aanklagers vallen anderen aan, weten het altijd beter en plaatsen zichzelf vaak boven de ander. De aanklager zegt de ander wat hij of zij moet denken, voelen en doen en wil de controle over de ander.

Redders/helpers

Je helpt anderen te veel en te graag en je neemt verantwoordelijkheden op je die niet bij jou horen. Je lost te graag problemen van collega’s op, vindt het moeilijk om te delegeren en houdt erg van harmonie. Redders gaan niet graag conflicten aan. Redders snappen niet dat ze de ander zo nooit leren om zelf de verantwoordelijkheid voor hun leven te nemen, ze nemen het van de ander over en dat is nogal aanmatigend en belerend en arrogant en daar schuilt dus minderwaardigheid onder, de schaduwkant van het enneagramtype de helper is het gevoel ik ben niets waard. Ze denken hun waarde te kunnen ontlenen aan hun helpende gedrag en proberen het dus van buiten te halen, waar het niet te vinden is.

De kunst is om de subtiliteit van de rollen in je werk/leven te gaan zien. Dit kan alleen als je heel eerlijk naar jezelf kijkt en ziet dat je elke dag vele malen in de dramadriehoek zit.

Ook hierbij wordt van tijd tot tijd van rol gewisseld

Bijvoorbeeld: 

Het Slachtoffer heeft op een gegeven moment genoeg van de Redder of de Aanklager. Dan kan hij/zij in opstand komen en de rol van Aanklager aannemen. De Redder of Aanklager neemt vervolgens veelal de rol van Slachtoffer aan: “ik probeer je alleen maar te helpen.” (voorheen de Redder) of “Wat heb ik nou toch verkeerd gedaan?!” (voorheen de Aanklager).

HOE STAPPEN WE HIER UIT?

Tips voor de AANKLAGER:

Geef en/of vraag feedback en doe een stapje terug in plaats van het leven van de ander te willen beïnvloeden, beheersen & controleren. Respecteer de grenzen van de ander.

Tips voor de REDDER:

Help de ander door je hulp af te stemmen op de ander en neem de verantwoordelijkheid voor jezelf i.p.v. alleen voor de ander. En zie in dat de ander zelf z’n verantwoordelijkheden moet nemen en geef alleen hulp als daar om gevraagd wordt en schendt zo de grenzen van de ander niet.

Tips voor het SLACHTOFFER:

Wees realistisch en verantwoordelijk voor je eigen leven i.p.v. alleen maar naar de ander te wijzen. Let meer op je grenzen, wees assertief en eerbiedig je grenzen.

Bron: Espavo – Sylvia Slegers, met heel wat aanvullingen van mij. Dit artikel zal worden opgenomen in de brochure ‘Persoonlijke grenzen en codependentie’ dat in 2012 zal verschijnen